قسمت ششم – برترى صفيه  

ما در اين قسمت از نوشتارمان در صدد بيان برترى بعض از همسران پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بر بعض ديگر نيستيم؛ بلكه مى‏خواهيم با استفاده از صحاح اهل سنت كه بيهوده عايشه را بهترين و يا لااقل يكى از بهترين زنان عالم وجود دانسته‏اند ثابت كنيم كه چنين نيست بلكه صفيه كه اهل سنت مقام خاصى برايش قائل نيستند از عايشه و حفصه برتر است. دقت كنيد:

1 – «عن صفية قالت: دخل علىّ رسول اللّه صلى‏الله‏عليه‏و‏سلم وقد بلغنى عن حفصة وعايشة كلام فذكرت ذلك له. فقال: ألا قلت فكيف تكونان خيرا منى وزوجى محمد وأبى هارون وعمى موسى؟ وكان الذى بلغها أنهم قالوا: نحن أكرم

(1) سنن أبي داود، ج 2، ص 222، كتاب النكاح، باب في رضاعة الكبير، ح 2059 و 2060.(24)

على رسول اللّه صلى‏الله‏عليه‏و‏سلم منها وقالوا: نحن أزواج النبى وبنات عمه». وفي رواية أخرى:

2 – «بلغ صفية أن حفصة قالت: بنت يهودى. فبكت فدخل عليها النبى صلى‏الله‏عليه‏و‏سلم وهى تبكى. فقال: ما يبكيك؟ فقالت:… فقال النبى صلى‏الله‏عليه‏و‏سلم أنك لابنة نبى وأن عمك نبى… ففيم تفخر عليك؟ ثمّ قال: إتقى اللّه يا حفصة»⁽¹⁾.

خلاصه ترجمه روايت اول چنين است: صفيه مى‏گويد: كه عايشه و حفصه پشت سرم گفتند كه ما از او (يعنى صفيه) برتريم. او شكايت نزد رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله برد. حضرت به او فرمود: چرا نگفتى كه شما چگونه از من برتريد در حالى كه شوهرم محمد و پدرم هارون و عمويم موسى است. اين روايت با صراحت برترى عايشه بر صفيه را رد مى‏كند و از توضيحى كه پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله براى صفية داد به خوبى برترى او را بر آن دو ثابت مى‏كند.

در روايت دوم آنكه پشت سر صفيه غيبت كرد و با تعبير «دختر يهودى» او را آزرد حفصه بود كه چون خبر آن به صفيه رسيد گريست و چون رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله او را گريان ديد علت گريه را پرسيد. او جريان را شرح داد و مضمون همان روايت اول را به او گفت: و سپس خطاب به حفصه گفت: اى حفصه! تقوى پيشه كن. يعنى اين عمل تو (غيبت پشت سر صفيه و آزردن او) بى‏تقوائى است و اين بسيار روشن است ولى علماى اهل سنت كه همه اصحاب را عادل مى‏دانند بايد بدان توجه كنند و بدانند كه بى تقوايى با عدالت سازگارى ندارد!

اگر دو جريان مزبور يك واقعه باشد و به دو صورت نقل شده بايد گفت آنچه كه عايشه و حفصه پشت سر صفيه گفتند يكى اين بود كه او دختر يهودى است ولى ما دختر عموهاى پيامبريم و اگر دو واقعه باشد كه يكبار عايشه و حفصه پشت سر صفيه غيبت كردند و يكبار حفصه، بايد گفت كه بى‏تقوائى حفصه فقط يكبار نبود و معلوم نيست كه به همين مقدار ختم شده باشد. چنانچه در غير صحاح مطالب ديگرى نقل شد كه آنان بعد از رحلت نبى مكرم اسلام صلى‏الله‏عليه‏و‏آله چه كردند! كه اين خود بحث جداگانه‏اى مى‏طلبد و ما در همين نوشتار همكارى او را با عايشه در ايذاء رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله خواهيم آورد (إن شاء اللّه).