بهانه ای به نام کلاه گیس

قصدم ازین متن بررسی جایز بودن یا نبودن چنین عملی نیست که همه مان خوب می دانیم مجاز به انجام این کار نیستیم و استفتائات مراجع نیز در این خصوص کاملاً مشخص واضح است. بحث اصلی این متن، جمله شاید ساده و کوتاه زن فروشنده بود. همان که اشاره ای به بازیگران زن سینما داشت که البته مد و ظاهرشان رفته رفته طیف گسترده ای را به خود جذب می کند و حتی الگو دهی می کند.

سالها قبل به خصوص در فیلمهایی که رنگ و بوی تاریخی داشتند، و بخشی از موی زنان پیدا بود، بازیگران از موی مصنوعی استفاده می کردند مثل فیلم امیر کبیر. البته در سالهای اخیر این امر با استفاده از ترفندهایی مثل کلاه های تزئینی برطرف شده است.

اما مدتی است با ورود انواع موهای مصنوعی به داخل کشور، استفاده از موی مصنوعی در فیلمهای سینمایی از حالت ضرورت تاریخی خارج شد و کلاه گیس این اجازه را به زنان داد که با فراغ بال، گستره بیشتری از موهای خود را(هرچند مصنوعی) نمایان کنند.
در این حالت بخش زیادی از موهای مصنوعی از زیر روسری و یا شال و یا حتی کلاه نمایان می شود. بخشی که آراستگی و جذابیت لازم و دلخواه را برای زن بازیگر و البته تماشاگر به ارمغان آورده و به اسم اینکه “مو مصنوعی است” همه چیز به اصطلاح حل بوده و مشکلی وجود ندارد.

اما موضوع به اینجا ختم نشده مدتی است دیده می شود، گاهی، در برخی آثار سینمایی، کلاه گیس به تنهایی نقش زینتی یا فانتزی را برای زنان ایفا کرده و به شوخی و یا جدی مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال در فیلم هایی چون عروسک شاهدیم که از کلاه گیس در صحنه هایی توسط بازیگر فیلم به راحتی مورد استفاده قرار می گیرد یا در فیلم دایره زنگی همین خانم بازیگر بعد از استفاده از کلاه گیس در صحنه های مختلف فیلم، به یکباره و در صحنه ای که با پلیس رو به رو می شود مخاطب را ازین نکته آگاه می کند که این موی بیرون از روسری، کلاه گیس است نه موی خودش! و به این ترتیب سعی در مبرا کردن خود دارد.

این مسئله شاید حالا چندان جدی نباشد و در صحنه ای بصورت نمایشی مورد استفاده قرار گرفته باشد، اما با توجه به سیری که استفاده از موی مصنوعی از ابتدا تا حال داشته است، بیم آن می رود که اینکار رفته رفته و پس از مشاهده سکوت همگانی، به یک عادت و روال عادی در کارهای نمایشی تبدیل شود .
کلاه گیس به طور حتم استفاده های مناسب و کاربریهایی دارد، اما شکی نیست که کشف حجاب به شکلی خاص و خودنمایی در ملاء عام و یا نمایش عمومی، در میان آنها هیچ جایی ندارد، چراکه اساساً پوشش هایی که به جلب توجه می انجامد، با اصل و فلسفه حجاب مغایر است و خوب می دانیم که حجاب بدون عفاف هیچ تأثیری در سلامت فردی و اجتماعی ندارد.

ماجرا زمانی برای ما دردناک تر می شود که می بینیم در کشوری چون ترکیه که حکومت غیر اسلامی اش سعی در کشف حجاب بانوان دارد، برخی دختران مسلمان برای حفظ پوشش اسلامی، از کلاه گیس بر روی پوشش سر خود استفاده کردند تا به این وسیله حجاب را حفظ و رعایت کنند.

برگرفته از مقاله استفاده نابجا از کلاه‌گیس در سینمای ایران، خبرگزاری مهر

مریم محبی