روزهای آخرالزمان (4) / ترک امر به معروف و نهی از منکر
بی خیال امر به معروف
اواسط تابستان بود و رادیو و تلویزیون دائم در مورد کمبود آب هشدار می دادند. روزی در راه بازگشت از دانشگاه چشمم به مردی افتاد که مشغول شستن ماشینش با آب خوراکی بود و در حین کارش هم شیر آب را با فشار زیاد باز گذاشته بود و در گوشه ای رها کرده بود. من که این صحنه را دیدم خیلی مودبانه جلو رفتم و به آقا تذکری صمیمانه در مورد اشتباه بودن کارش دادم. جمله ام هنوز تمام نشده بود که با شنیدن صدای نعره ی مرد، احساس کردم وسط تابستان کسی یک پارچ آب یخ را روی بدنم خالی کرد، او هر چه از دهانش درآمد نثارم کرد و ….؛ البته در این میان عکس العمل مردم برایم جالب تر بود که می گفتند: خانم بیکاری ها، ول کن بابا به تو چه، مگر نو پول قبض آب این آقا را می دهی؟ یا نکند مسئول اداره ی آب و فاضلاب شهر هستی؟
«کسی که امر به معروف کند خوار می شود و کسی که مرتکب گناه شود مورد ستایش قرار می گیرد.»(1)
«و آن هنگامی خواهد بود که بیننده چون مؤمن را ببیند که چگونه به زحمت و مشقت افتاده، به خدا پناه می برد، چون کافران وضع تأسفبار مؤمنین را ببینند شادمان می شوند، و از مشاهده فساد و تباهی جهان در پوست نمی گنجد، و می بینی که امر به معروف کننده رذیل و زبونست.»(2)
البته همگانی شدن ترک امر به معروف و نهی از منکر در میان مردم را نیز روایات پیش بینی کرده اند:
«فاسق را می بینی که در نافرمانی خداوند کوشاست، راههای خیر را می بینی که از رهروان خالی است، راه های ناشایست را می بینی که پُررهرو است … ترک امر به معروف و نهی از منکر و ترک احکام دین را می بینی که در میان مردم همگانی شده است، و می بینی که قاضی ها برخلاف حکم خدا داوری می کنند.»(3)
همه چیز عکس می شود
آیا تا به حال دوستی داشته اید که وقتی مثلاً شما را می بیند که در ماه رمضان، روزه گرفته اید، برای اینکه شما را از کارتان منصرف کند، با استفاده از جملاتی مانند: بابا مومن، انقدر امل بازی در نیار دیگه آخه کی خدا گفته وسط تابستان خودتان را بکشید و آب و غذا نخورید و از این دست استدلالات، شما را دعوت به روزه خوری کند؟
رسول خدا(ص) می فرمایند:
«هنگامی که ستم و تباهی فراوان شود، منکر آشکار گردد، امت من امر به منکر و نهی از معروف کنند، امر به معروف و نهی از منکر را فراموش کنند.»(4)
آنچه باید باشد
در احکام دین اسلام، به تمام واجبات و مستحبات، معروف و به تمام محرمات و مکروهات، منکر گفته می‌شود. امر به معروف یعنی دستور دادن یا توصیه کردن از سوی فرد مسلمان به دیگران به انجام آنچه از نظر عقل یا شرع اسلام خوب در نظر گرفته می‌شود و نهی از منکر یعنی دستور دادن یا توصیه کردن از سوی فرد مسلمان به دیگران به انجام ندادن آنچه به از نظر عقل یا شرع اسلام بد در نظر گرفته می‌شود.
برای اطلاع بیشتر در مورد موضوع امر به معروف و نهی از منکر در اسلام و نحوه و چگونی آن می توانید به رجوع کنید.
امر به معروف و نهی از منکر در قرآن
ترک این واجبات موجب قهر خداوند می شود و اهمیت این موضوع تا جایی است که آیات زیادی مانند آیه 17 سوره لقمان و آیه ی 71 سوره توبه، در قرآن به آن اختصاص داده شده است و خداوند، این امر را عاملی برای نزول رحمت معرفی کرده است.
برای اطلاع از آیات امر به معروف و نهی از منکر به مراجعه کنید.
امر به معروف و نهی از منکر در روایات
رسول خدا(ص) وائمه اطهار(ع) بارها و بارها بر اهمیت این واجب الهی تاکید کرده اند و آن را روش پيامبران و شيوه صالحان دانسته اند.
«امر به معروف و نهى از منكر راه و روش پيامبران و شيوه صالحان است و فريضه بزرگى است كه ديگر فرايض به واسطه آن بر پا مىشود، راهها امن مىگردد و درآمدها حلال مىشود و حقوق پايمال شده به صاحبانش برمىگردد، زمين آباد مىشود و (بدون ظلم) حق از دشمنان گرفته مىشود و كارها سامان مى پذيرد.»(5)
«روزی خداى تعالى به شعيب پيامبر وحى فرمود كه: من صد هزار نفر از قوم تو را عذاب خواهم كرد: چهل هزار نفر بدكار را، شصت هزار نفر از نيكانشان را. شعيب عرض كرد: پروردگارا! بدكاران سزاوارند اما نيكان چرا؟ خداى عزوجل به او وحى فرمود كه: آنان با گنهكاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نيامدند.»(6)
پی نوشت:
1. منتخب الاثر صفحه 283 و 429، بحارالانوار جلد 52 صفحه 256 و 246 و بشاره الاسلام صفحه 23
2. بشاره الاسلام صفحه 132 و الزام الناصب صفحه 183
3. الزام الناصب صفحه 183 و الامام المهدی صفحه 219
4. الزام الناصب صفحه 64 و 182
5. كافى، ج5، ص56، ح1
6. همان
این روزها، روزهایی است که می توان بر اساس روایات نام آن را روزهای آخرالزمان گذاشت. روزهای آخرالزمان سلسله مطالبی است در مقام مقایسه آنچه که باید باشد و آنچه که در این روزگار رخ داده است؛ مقایسه احکام اسلام در اصل و تغییرات آن در این زمانه.
