پرسش: آيا زيارت قبور ائمه و ساير افراد بدعت نيست؟ اين زيارت ها چه فايده اي دارد؟
پاسخ: بدعت به عمل و دستوري اطلاق مي شود که از جانب خدا يا رسولش و اهل بيت چيزي درباره آن نيامده باشد. ليکن رفتن به زيارت قبور، مخصوصاً زيارت حسين(عليه السلام) را در کتب معتبر اهل سنت نيز مي توان يافت. براي مثال در کتب اهل سنت آمده است که: «روزي رسول الله(صلي الله عليه وآله) در خانه عايشه تشريف داشتند که حسين(عليه السلام) وارد شد. پيغمبر او را در آغوش کشيد و بسيار بوسيد و بوييد. عايشه سؤال کرد: چقدر حسين را دوست مي داري؟ حضرت فرمود: مگر نمي داني او پاره جگر من و ريحانه من است. سپس حضرت گريست و فرمود: جاي نيزه ها و شمشيرها را مي بوسم که بني اميه بر حسينم خواهند زد. سپس ادامه داد: او را با لب تشنه مي کشند و شفاعت من هرگز به آن ها نمي رسد. خوشا به حال کسي که بعد از شهادت حسينم، او را زيارت کند. عايشه پرسيد: اجر زائر حسين چقدر است؟ حضرت فرمود: يک حج من. عايشه تعجب کرد و اين سؤال را چندين بار پرسيد و هر بار رسول الله(صلي الله عليه وآله) ثواب زيارت حسين را زيادتر گفت. تا اين که فرمود: ثواب زيارت حسين(عليه السلام) برابر نود حج و نود عمره من است که در نامه عمل زائر نوشته مي شود.»[1] .
البته اين کار در اهل سنت و ساير فرق هم وجود دارد، مثلا زيارت قبر شيخ عبدالقادر گيلاني و امام ابوحنيفه در بغداد، يا خواجه نظام الدين در هند، يا شيخ اکبر مقبل الدين در مصر، از نظر آن ها جائز و ثواب دارد و جماعتي از اهل سنت مي روند و زيارت مي کنند و هيچ روايتي هم از پيامبر در شأن آن ها نرسيده است.
از طرفي قبور اولياء خدا و ائمه معصومين محل تقرب به خداست، محل عبادت
خداوند است. در حرم پيامبر(صلي الله عليه وآله) خداوند را عبادت مي کنيم. پيامبر را عبادت نمي کنيم، بلکه پيامبر را زيارت مي کنيم و با زيارت پيامبر از ايشان مي خواهيم نزد خداوند براي ما شفاعت و طلب آمرزش کند؛ طبق آيه شريفه: (وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللهَ تَوّاباً رَحِيماً).[2] لذا اين کار مورد تأييد خداوند است. اميرالمؤمنين که در آيه شريفه مباهله نفس پيامبر محسوب مي شود و اهل بيت معصومين از اين قاعده مستثني نيستند. دختر گرامي پيامبر حضرت زهرا(عليهما السلام)به زيارت حمزه و بعد به زيارت پيامبر مي رفتند. حضرت اميرالمؤمنين به زيارت قبر حضرت زهرا مي رفتند. پيامبر خدا به زيارت قبور بقيع مي رفتند و در اول هر سال به زيارت شهداي احد مي رفتند.
سيره صحابه و علماي اهل سنت نيز بر همين منوال بوده است که بعضي از موارد آن عبارتند از:
1. ابو علي خلال، شيخ حنابله مي گويد: هر گاه به مشکلي برخورد مي کنم قبر موسي بن جعفر(عليه السلام) را زيارت مي کنم و به ايشان متوسل مي شوم و خداوند مشکل مرا آسان مي کند.[3] .
2. قسطلاني مي گويد: شايسته است که زائر در کنار قبر پيامبر زياد دعا و استغاثه کند، متوسل شود، طلب شفاعت کند و بي تابي کند و سزاوار است که خداوند شفاعت پيامبر را در حق او بپذيرد.[4] .
3. ابن خزيمه، شيخ (استاد) بخاري و مسلم و باصطلاح شيخ الاسلام است، شاگردي دارد بنام محمد بن مومل که مي گويد به همراه استادم ابن خزيمه و جمعي به زيارت قبر علي بن موسي الرضا(عليه السلام) در طوس رفتيم. استادم چنان در مقابل بقعه متبرکه
تعظيم و تواضع کرد که همگي در شگفت مانديم.[5] .
4. محمد بن ادريس شافعي به قبر ابوحنيفه و احمد بن حنبل به قبر شافعي متوسل مي شدند.[6] .
5. در سنن الکبري، از پيامبر روايت کرده که فرموده: «من زار قبري وجبت له شفاعتي». هر که قبر مرا زيارت کند شفاعت من بر او واجب مي شود.[7] .
6 ـ أم سلمة از پيامبر نقل مي کند کسي که مرا بعد از وفات زيارت کند مانند کسي است که در حيات با من مصاحبت داشته و کسي که اهل بيت مرا زيارت کند مثل آن است که مرا زيارت کرده است.
7. انس بن مالک روايت مي کند پيامبر فرمود کسي که مرا بعد از وفات زيارت کند، مانند اين است که در حال حيات زيارت کرده و هر کس بتواند مرا زيارت کند و نکند هيچ عذري ندارد.[8] .
8. علامه اميني در کتاب شريف «الغدير» 22 حديث متواتر مشابه حديث مذکور از کتب معتبر اهل سنت نقل کرده است و 42 کلام از ائمه اهل سنت در تأکيد استحباب زيارت قبر پيامبر مي آورد و متون زيارت را نقل مي فرمايد.[9] .
9. فاکهي در حسن الأدب و غزالي در احياء علوم الدين براي ائمه بقيع زيارت نامه هايي نقل کرده اند.[10] .
10. براي شهداء احد زياراتي را مستحب دانسته اند بويژه حضرت حمزه از طريق صحابه نقل کرده اند. رحله ابن جبير 153؛ حسن الادب 83؛ وفاء الوفا؛ مراقي الفلاح 152. و نظاير آن ها که کتب زيادي در خصوص آن نوشته شده است.
به طور خلاصه مي توان به بعضي از فوائد زيارت مشاهد مشرفه چنين اشاره کرد:
1. زائر با اين کار از سنت الهي سلام و صلوات بر بندگان مقرب تبعيت مي کند، سلام و صلوات خدا بر انبياء و صالحان در قرآن فراوان است.
2. تشکر از صاحب رسالت و عمل به آيه مودت ذي القربي است.
3. قدرشناسي از حاملان علوم نبوي است که آن ها را بر مسلمان ها رسانده اند
4. با اظهار ارادت به مقربان خداوند، به خداوند تقرب مي جويد.
منابع :
كتاب شهابي در شب
