منظور از مهدويت چيست واز چه زمانى آغاز شده است؟
پاسخ: اعتقاد به مهدى موعود مسئه اى است که در تمام اديان ومذاهب مختلف جهان اعم از وثنيت، کليميت، مسيحيت، مجوسيت، اسلام وغيره مطرح بوده وهست؛ بدين معنى که در آخر الزمان، مصلحى ظهور خواهد کرد وبه جنايتها وخيانتها وتبعيضهاى بشر خاتمه خواهد داد.
آرى، (اعتقاد به مهدى)، نه تنها يک باور اسلامى است، که عنوانى مى باشد براى خواسته ها وآرزوهاى همه انسانهاى دردمند وستمديده، با کيش ومذاهب گوناگون؛ وهمچنين، بازده الهام فطرى مردم است، وبا همه اختلافاتى که در عقيده ومذهب دارند، دريافته اند که براى انسانيت در روى زمين، روز موعودى وانسان موعودى خواهد بود؛ که با ظهورش هدف نهايى اديان الهى تحقق يافته ومسير آن به دنبال رنجى بسيار، هموارى واستوارى لازم را مى يابد. بنابراين، مسئله مهدويت با سابقه اى ديرينه، ريشه در مذهب دارد.
اگر چه غير از قرآن مجيد، تمامى کتابهاى آسمانى ديگر دستخوش تحريف شده اند، ليکن با اين وجود، جملاتى از دستبرد ديگران مصون مانده است، که در آنها از آمدن مهدى موعود ومصلح جهانى گفتگو شده است، وچون اين مطلب به صورت پيشگويى ومربوط به آينده است، ومضامين آن در قرآن وروايات متواتر وارد شده است از اين رهگذر مسلم مى شود که اين عبارتها از منطق وحى سرچشمه گرفته واز دستبرد انسانها در طول تاريخ در امان مانده است.
از جمله روايات متواترى که به ظهور (مهدى موعود) وعده داده، حديث معروف نبوى است که فرمود: (اگر از عمر دنيا يک روز بيش باقى نمانده باشد، خداوند آن روز را طولانى کند تا مردى از امت وخاندان من که نامش نام من است ظاهر شود، وزمين را از عدل وداد پر کند چنانکه از ظلم وستم پر شده باشد).(1)
(1) الفصول المهمه، ابن صباغ مالکى، ص 294
به مناسبت نهم ربیع الاول سال 260 هجری،
در انتظار فجر عدالت و آزادی
به قلم:حجت الاسلام عباس جعفری(دانش آموخته حوزه علمیه قم)
اشاره:
نیمه ی ماه شعبان المعظم هر سال هجری قمری مصادف است با طلوع خورشید درخشان جهان بشریت و مروارید فروزان اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، احیاگر معالم دین و نابود کننده ی ظلم و ستم و شوکت تجاوزکاران و برقرارکننده ی حکومت عدل در سرتا سر جهان و بزرگ منادی توحید و عدالت و وارث راستین پیـامبر اعـظم(ص) و ائمـه ی معصـومین(ع) حضرت حجت بن الحسن العسکری، مهدی موعود(عج). توجه خوانندگان عزیز را به نوشتار کوتاه ذیل جلب می کنم:
1 ـ میلاد نور
حضرت مهدی(ع) در نیمه ی ماه مبارک شعبان سال 255 هـ . ق چشم به جهان گشودند[1]. پدر بزرگوارشان حضرت امام حسن عسکری(ع) و مادر گرامی آن حضرت خانم نرجس [نرگس] خاتون می باشد.
در شب ولادت، عمه ی امام عسكرى(ع) بانو حکیمه خاتون به دستور ایشان در منزل ماند. امام(ع) به حكيمه خاتون فرمودند: «امشب منتظر تولد فرزندى هستم از نرجس». حكيمه با تعجب پرسيد، چطور ممكن است؟! (زيرا اثرى از حمل در او نديده بود). امام(ع) فرمود:« او بسان مادر موسى(س) است كه هيچ كس نمى دانست باردار است، زيرا فرعون شكم زنان حامله را پاره می كرد».
طبق نقل حكيمه، خداوند در آن شب فرزندى به امام عسكرى(ع) عنايت کرد و چنين اراده فرموده بود كه دشمنان، هرگز قدرت دسترسى به او را پيدا نكنند و چنين اراده كرده بود كه او «وارث مستضعفان» در روى كره ی زمين بشود: « و نُريد أن نمنّ على الذين استضعفوا في الأرض ونجعلهم ائمة ونجعلهم الوارثين »([2]).
طبق حكمت الهى در فاصله ی كوتاه سال 255 تا 260 هـجری ،ایشان به طور مخفی زندگی می کردند و در خدمت پدر بزرگوارشان آماده ی احراز مقام امامت و رهبرى مسلمانان و بر عهده گرفتن مسئولیت سنگین آنان بودند.
با شهادت امام عسکری(ع) در سال 260 هجری، دوران غیبت آغاز و مدت 75 سال (غيبت صغرى) حضرت مهدى(ع) در پنهانى زندگى مى كردند و مردم بدان صورت كه بتوانند حضورى خدمت ايشان مشرف و مشكلات خودشان را در ميان بگذارند، امكان نداشت ولى دائماً از انوار و بركات مقدس او بهره مند مى شدند. دسترسى مردم به واسطه ی نائبان خاص او از سال 255 تا 330 هـ . ق صورت مى گرفت.
2 ـ راز غيبت
فلسفه و راز حقيقى غيبت براى عموم مردم بيان نشده است و به غير از اولياء خاص الهى[پيامبران و امامان معصوم(ع)] از آن اطلاع ندارند؛ ولى بطور كلى از ميان ادله ی عقلى و نقلى مى توان فوايدى را براى آن بدست آورد:
الف) امتحان و آزمايش
به واسطه ی همين مسئله غيبت است كه خداوند مي خواهد بندگان خودش را بيازمايد تا حجت برآنها روشن شود كه آيا ايمان واعتقاد واقعى به مبدأ جهان و مصالح او دارند يا خير؟ بايد روشن شود كه مؤمنان واقعى در مواقع حساس و هنگامی كه دسترسى حضورى به رهبران ممكن نيست كيانند؟ آيا صرف ادعا بر اينكه ما به خداوند و به پيشوايان او يعنى ائمه معصومين(ع) ايمان داريم كافى است یا اينكه مى بايست با آزمايش و امتحان اين ايمان واعتقاد سنجيده شود. در نتيجه اگر كسانى در عصر غيبت طبق فرمان الهى، محكم و پا برجا ايستادند و از مشكلات نهراسيدند و وظايف و دستورات الهى (فروع دين و اعتقادات صحيح) را دنباله روى نمودند، بحق آنان، مؤمنان حقيقى و از رستگاران مى باشند.
ب) محفوظ ماندن از بیعت
يكى از دلائل غيبت محفوظ ماندن از بيعت با ظالمان، مستکبران و ستمكاران است، بطورى كه بعد از ظهور، حجت برهمگان تمام می باشد. چنانچه در روايتى از امام هشم حضرت على موسى الرضا(ع) نقل شده است كه فرمود: « گويا شيعيانم را مى بينم كه بعد از مرگ سومين فرزندم در جستجوى امام خود مى گردند ولى او را نمى بينند»، سؤال شد چرا؟ فرمود: « چون امامشان غايب است». عرض شد: چرا غايب مى شود؟ فرمود: «براى اينكه وقتى با شمشير (سلاح) قيام نمود بيعت هيچ كسى بر گردنش نباشد».([3])
ج) خوف بركشته شدن
از دلايل ديگر راز غیبت، محفوظ ماندن از كشته شدن به دست نابكارران و دشمنان بشریت مى باشد كه با پيش آمدن مسئله ی غيبت، وجود مقدس حضرت ولى عصر(ع) سالم باقى مى ماند و تا هنگام ظهور ایشان (زمان آن فقط، نزد خداوند متعال مى باشد) كه فرا رسد با قيام الهى خود ظلم وستم را نابود و عدل و عدالت را در سراسر گيتى بر قرار مى نمايد؛ ان شاء الله.
هرگز مبادا مسئله ی كشته شدن امام زمان(ع) را با شهادت پدران بزرگوارش تطبيق و مقايسه نمود زيرا موقعيت وشرايط زمانى متفاوت مى باشد. ائمه ی معصومين(ع) قبل از ايشان، با پذيرا شدن شهادت، امام ديگرى مسئوليت امامت را عهده دار مى شد ولى طبق اراده ی الهى، مسئله ی امامت با وجود مقدس حضرت مهدى(ع) خاتمه پيدا مى كند و در صورتی كه ايشان نيز غايب نمى شدند و مسئله ی شهادت و كشته شدن براى ايشان پيش مى آمد بر خلاف مصلحت الهى مى بود و زمين از حجت خداوند خالى مى ماند. درحالی كه در اراده ی خداوند مقدر شده است كه می بایست حق بر باطل پيروز شود و اين تقدیر الهی (پيروزى حق بر باطل) به دست مبارك مهدى موعود (عج) و در آخر الزمان واقع می گردد.
3 ـ انتظار فرج
امام خمینی(ره)، بنيان گذار نظام مقدس جمهورى اسلامى ايران در يكى از فرمايشات خود فرمودند: « انتظار فرج، انتظار قدرت اسلام است»([4]) بحق كه اين سخن چقدر پر معنى است. مسئله ی انتظار، دارای بار معنايى فراوانی از جهت كاربرد ادبى و استعمال در فرهنگ اسلامى دارد و از طرف دیگر مسئله ی آخر الزمان و انتظار ظهور مهدى موعود داراى مضامين و معانى والا و مقدسى نيز مى باشد. در روايتى از قول پيامبر اكرم(ص) نقل شده است كه فرمودند: « أفضل أعمال أمتى انتظار الفرج من الله عز وجلّ»([5])يعنى؛ بهترين و با فضيلت ترين اعمال و كارهاى امت من، انتظار رسيدن فرج از نزد خداى عزيز و جليل مى باشد. و روشن است كه فرج حقيقى و نهايى برپايى حق و عدل بجاى ظلم و ستم و كفر در روى زمين مى باشد كه تحقق اين مسئله طبق آیات قرآن و روايات اسلامى در آخر الزمان به وقوع مى پيوندد.
منتظران واقعى مهدى(ع) در طول تاريخ انتظار و هم اكنون به دنبال تحقق عدالت راستين درونى و بيرونى هستند كه لازمه ی اين چنين عدالتى، اميد، تحرك، شور، حماسه، مقاومت، نفى باطل وطلب حق، خروش، صلابت و قیام (ضد قعود وسكون) بهمراه اعتقاد صحيح توحيدى، محمّدى، علوى و عمل به واجبات وترك محرمات مى باشد.
در كنار اين واجبات (بلكه در متن اين اعمال) مسئله ی امر به معروف و نهى از منكر، پاى بندى به اخلاق حسنه ی اسلامى و آمادگى نظامى از اهميت ويژه اى برخوردار است.
انسانِ مسلمان و منتظر يك قيام بزرگ و يك انقلاب عظيم جهانى، آيا ممكن است كه خود هيچ آمادگى براى حضور در اين درگيرى و كمك به آن نداشته باشد؟
امام صادق(ع) مى فرمايد: « ليُعدّن أحدكم لخروج القائم و لو سهماً، فإن الله اذا علم ذلك من نيّته رجوتُ لأن يُنسى فى عمره حتى يدركه و يكون من اعوانه و انصاره»([6]). يعنى؛ هرگاه يكى از شما براى قيام قائم[مهدی موعود] اسلحه تهيه كند، اگرچه يك تير باشد، اميد است خداوند عمر او را دراز كند تا ظهور و فرج او را درك نمايد و از ياوران ايشان باشد.
در اينجاست كه انديشه ی شوم و باطل قاعدی گرى و دروغ گويان طرفدار امام زمان(ع) (انجمن حجتیه در قبل از انقلاب اسلامی) روشن مى شود كه چقدر اسفبار و ضد انتظار است! زیرا به خود زحمت نداده اند تا بفهمند معناى انتظار و فلسفه ی غيبت چيست؟
اينان انتظار وطرفدارى از امام زمان(ع) را به معنى كمك كردن و ازدياد ظلم و ستم، همراه با سكوت و قعود و خاموسى مى دانند. يعنی انتظار مساوى است با كسب بى لياقتى و عدم حضور. اينان رواياتى را كه سخن از قيام مردان مصلح و انقلابى در عصر غيبت را بیان می کند را هم نديده اند! رواياتى كه خبر از قيام مردمى از مشرق زمين مى دهد كه زمينه براى ظهور و قیام جهانی حضرت مهدى(عج) را فراهم می آورند. بايد بهوش باشيم و ارزشهايى كه به واسطه ی انقلاب شكوهمند اسلامى ایران و در سايه اصل مترقی ولايت فقيه با جان فشانى جوانان فداكار و شهدا و جانبازان و اُسرا و… بدست آمده است را قدر بدانيم و فريب نيرنگ بازی هاى سالوسان خنّاس صفت [مانند دست اندركاران مستند انحرافي ” ظهور بسيار نزديك است” و سائر جريانهاي گمراه ]را نخوريم و با حمايت بى دريغ از نظام اسلامى در آينده اى نزديک شاهد ظهور منجي جهان حضرت مهدى(ع) باشيم. ان شاء الله.
4 ـ انقلاب اسلامى زمينه ساز قيام جهانى مهدى(ع)
احاديث فراوانى در كتب حديث وتفسير از زبان گهربار پيامبر گرامى(ص)
و ائمه ی معصومين(ع) نقل شده است كه حقايق و واقعيتهاى زيادى را به اثبات مى رساند مانند اينكه ايرانيان وفادارترین امّتها به اسلام مى باشند و يا اينكه ايرانيان بيشترين بهره را از اسلام دارند.
در حديثى نقل شده است كه فرمود: « ضربتموهم على تنزيله و لا تنقضى الدنيا حتى يضربوكم على تأويله»([7]) يعنى: «دنيا به پايان نمى رسد تا روزى كه ايرانيان با شما اعراب بر اساس تأويل قرآن جنگ مى كنند چنانچه شما ابتدا بر اساس تنزيل قرآن (اسلام آوردن ايرانيان) با آنها جنگ كرديد.
همچنين پيامبر گرامى(ص) فرمود: «يخرج ناسٌ من المشرق فيُوطّون للمهدى سلطانه»([8]). يعنى: در آخر الزمان، گروهى از مشرق زمين قيام مى كنند و زمينه را براى انقلاب جهانى مهدى(ع) فراهم مى آورند.
و بالآخره در روايتى آمده است كه امام محمد باقر(ع) مى فرمايد:
« كأنّى بقوم قد خرجوا بالمشرق يطلبون الحق فلا يُعطونه ثم يطلبونه فلا يُعطونه فاذا رأوا ذلك وضعوا سيوفهم على عواتقهم فيعطون ما سألوا فلا يقبلونه حتى يقوموا و لا يدفعونها الا الى صاحبكم…»([9]). يعنى، گويا مى بينم كه مردمى در مشرق زمين قيام كرده اند حق را طلب مى كنند ولى به آنها نمى دهد پس از آن دوباره حق را مى خواهند، باز امتناع مى ورزند، ولى اين دفعه مردم شمشيرهاى خود را ـ كنايه از سلاح و اسلحه ـ برشانه ها مى نهند و بالأخره، حكومت تسليم خواسته هاى آنان مى شوند ـ ولى اين بار نمى پذيرند (تا رژيم فاسد را ساقط مى نمايند) و اين حكومت خود را رها نمى كنند تا تحويل صاحب شما [حضرت مهدى(عج)] مى دهند… . ان شاء الله تعالى.
**********************************************
منابع:
[1] ـ شیخ مفید؛ الارشاد: 346، مجلسی، بحار الانوار ج51.
2- سوره قصص / 5.
[3]- امينى، دادگستر جهان ص229.
[4]- امام خمينى(ره)، صحيفه نور.
[5]- مجلسى، بحار الانوار ج 52.
[6]- همان ج 52.
[7]- محمدى رى شهرى، تداوم انقلاب اسلامى ايران تا انقلاب جهانى مهدى(ع) ص25.
[8]- همان ص35.
[9]- همان ص 26.