نخستین زن مسلمان، نخستین زن شیعه
شاید یکی از سخت ترین تصمیمها، تصمیمی است که نخستین مسلمانان گرفتند. قرار گرفتن بین دو راهی اینکه کدام یک را انتخاب کنند: راه سخت و پرپیچ و خم اسلام و زندگی میان کافران و مشرکان و تحمل آزار و اذیت آنان، یا رد کردن هر چه محمد امین (صلی الله علیه و آله) می گوید و زندگی در آسودگی و عیش و نوش. نخستین کسانی که در این دوراهی، راه محمد (ص) را برگزیدند، به گواهی همه ی مورخان دو تن بودند: یک مرد به نام علی بن ابی طالب (علیه السلام) و یک زن به نام خدیجه بنت خویلد (سلام الله علیها).
شاید بدانید که حضرت خدیجه (س)، نخستین زن مسلمان بودند، امّا آیا می دانید که ایشان نخستین شیعه نیز بودند؟
نخستین زن مسلمان
از نظر مورخان، حضرت خدیجه (س)، نه تنها نخستین زن مسلمان، بلکه نخستین کسی بود که اسلام را باور کرد و به آن ایمان آورد. چرا که رسول خدا (ص) پس از نزول وحی، به سمت خانه آمدند و وقتی حضرت خدیجه (س) در را به روی ایشان گشودند، به محض دیدن حال و روز پیامبر (ص)، به ایشان ایمان آوردند.
شیخ مفید معتقد است که بعد از حضرت خدیجه (س)، نخستین کسی که مسلمان شد، حضرت علی (ع) بود. (1) حضرت امیرالمؤمنین (ع) می فرمایند: «نخستين بار يا مقام اول چون خدا به پيامبر، وحى فرستاد و پيامبرى بر وى ثابت شد، من جوان نو رسيده يى بودم و در خدمت او به سر مى بردم و گفته هاى وى را انجام مى دادم. پيامبر به خرد و كلان دودمان عبد المطلب پيشنهاد كرد كه خداى را يگانه دانند و وى را فرستاده او؛ ليك همگان از او نپذيرفتند بلكه ترك معاشرت با او گفتند، بيشتر مردمان نيز از او كناره گرفتند. من تنها از روى اعتقاد، گفته هاى وى را پذيرفتم و شك و ترديدى نداشتم. سه سال بر اين اعتقاد با پيامبر بودم؛ در روى زمين جز من و خديجه همسر وى كسى نبود كه نماز گزارد و به پيامبر اعتقاد داشته باشد.» (2)
نخستین شیعه
شگفت آورترین صحنه ی زندگی حضرت خدیجه (س) مربوط به قبول ولایت امیرمؤمنان (ع) و امامت اولاد امیرمؤمنان (علیهم السلام) است. البته ایشان در آن وقت به قبول ولایت مکلف نبودند، چون این تکلیف بعد از وفات حضرت خدیجه (س) و با نزول آیه ی ولایت، وجوب یافت. ولی او در زمان ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) از امامت ائمه اطهار (ع) شنیده بود، به همین خاطر قدر و منزلت امیر مؤمنان (ع) را می دانست.
علامه مجلسی در این باره می نویسد: «یک روز رسول خدا (ص) همسر مهربانش را خواست. او را در کنار خود نشاند و فرمود: «این جبرئیل است که می گوید، اسلام شروطی دارد: اوّل، اقرار به یگانگی خداوند. دوم، اقرار به رسالت رسولان. سوم، اقرار به معاد و عمل به اصول شریعت و احکام آن. چهارم، اطاعت اولی الامر و ائمه طاهرین از فرزندان او همراه با برائت از دشمنان آن ها.»
در پی این فرمایش پیامبر (ص) خدیجه (س) به همه ی آن ها اقرار کرد و یک به یک تصدیق فرمود. در مورد امیر مؤمنان علی (ع)، رسول اکرم (ص) به خصوص به خدیجه (س) فرمود: «علی مولای تو و مولای مؤمنان و امام آن ها پس از من است.»
رسول گرامی بعد از آن از خدیجه (س) عهد گرفت، اصول و فروع، واجبات و محرمات را به وی آموخت. آن گاه، دست خود را بالای دست امیر مؤمنان (ع) گذاشت و خدیجه (س) دست خود را بالای دست پیامبر (ص) گذاشت و به این صورت بیعت کرد. (3)
بدین ترتیب، این بانوی گرامی، نخستین شیعه و نخستین مسلمان شد. براستی، چه کسی جز این بانوی خردمند، سزاوار مادری حضرت فاطمه زهرا (س) است؟
پی نوشت:
1. الإرشاد للمفيد / ترجمه رسولى محلاتى ؛ ج1 ؛ ص306؛ با استفاده از نرم افزار جامع الاحادیث نور 3/5
2. الخصال / ترجمه مدرس گيلانى ؛ ج1 ؛ ص304
3. ریاحین الشریعه، ج 2، ص 209، نقل از بحارالانوار، ج 6؛ به نقل از عابدی، علی، مقاله ی حضرت خدیجه، اولین شیعه علی علیه السلام، مبلغان، شماره 11، به نقل از پایگاه حوزه به آدرس http://www.hawzah.net/fa/magazine/magart/2689/4262/28194?ParentID=80418
پ.میعاد