لاریجانی در همایش بانوی مهر:
اصرار به خانه‌نشین کردن زن و عدم جواز خروج زوجه بدون اذن زوج از سنت‌های غلط است
چند روز پیش آقای علی لاریجانی مطالبی رو بیان کرده که برخی از آنها جای تأمل دارد که به آن اشاره می‌شود.
لاریجانی در همایش بانوی مهر:
اصرار به خانه‌نشین کردن زن و عدم جواز خروج زوجه بدون اذن زوج از سنت‌های غلط است
رئیس مجلس شورای اسلامی بر نقش و اهمیت زن در جامعه اسلامی تاکید کرد و گفت: اصرار به خانه‌نشین کردن زن از سنت‌های غلط است.
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در اولین همایش بین‌المللی فاطمه بانوی مهر ام‌ابیها ضمن تبریک به مناسبت میلاد حضرت زهرا(س) و امام خمینی (ره) گفت: یکی از مسائل مهم برای مکاتب مختلف داستان الگوهای برتر است و ما مکاتب گوناگون دینی و الهی و مکاتبی که جنبه الهی ندارند، در تاریخ بشر داشتیم که یکی از نمادهای علو یک مکتب در انسان‌های ساخته شده آن هستند که الگوی آن مکتب معرفی می‌شوند.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ما تفحص کردیم که کدام مکتب می‌تواند الگویی مانند فاطمه زهرا داشته باشد، گفت: حضرت فاطمه (س) شخصیت بزرگی که امام عسگری (ع) در روایتی ایشان را اینگونه معرفی کردند و فرمودند: ما حجت‌های خداوند بر مردم هستیم و مادرم فاطمه حجت خداوند بر ما است. یعنی اگر کلید سعادت و توفیق الهی و حصول به حق تعالی از طریق ولایت صورت گیرد، فاطمه (س) محور این ولایت است، هم در ولایت تشریعی و هم تکوینی جایگاه حضرت فاطمه (س) هم محوری است و هم قانونی.
نقد: آقای لاریجانی؛ هدفتون از بیان این فقرات چی هست؟ یعنی می‌خواید بفرمایید مطالب عرضه‌شده، برداشتی صحیح از سیره فاطمه علیهاسلام است؟! شما از کجای سیره و زندگانی حضرت صدیقه طاهره این مطالب رو برداشت کردید؟
من به بصیرت شما ایمان دارم و شما رو آنقدر سطحی‌نگر و سست‌پندار نمی‌دونم که از خطبه‌های فاطمی برای احقاق حق امام زمانش، و از استنصارهای شبانۀ آن بانوی مظلومه این مطالب هم‌وفق با مکتب فمنیسمی رو استنباط کرده باشید!
رئیس قوه مقننه با اشاره به این سخن شهید مطهری که در نظام اسلامی زن نه پرده‌نشین است و نه اختلاط به دیگران را به شیوه غرب می‌پذیرد، گفت: شهید مطهری برخی نگاه‌های غلط را در وضعیت سنت‌های اجتماعی خودمان برمی‌شمارد که اینها هم تصورات غلط در غرب و هم تصورات غلط در سنت خودمان در گذشته است که از سنت‌های غلط اصرار بر خانه‌نشین کردن زن و بی‌خبر گذاشتن وی از مسائل اجتماعی است، یعنی اینکه فکر کنند زن باید فقط کار خانه انجام دهد. البته خانه محور و محل تکوین هویت است، ولی محروم‌سازی بحث دیگری است.
نقد: یعنی منظورتان این است که پیامبر اکرم و ائمه اطهار، اصرار بر خانه‌نشینی بانوان نداشته‌اند؟! یعنی اشتغالات سیاسی این مقدار شما را از روایات دور کرده یا دیدتان را به حاقّ خواسته‌های شارع مقدس بسته است؟! پس لااقلّ خواسته‌های خود را منسوب به دین نکنید.
یعنی حضرت‌عالی این روایات و امثال آن را ندیدید و به بیان نظریۀ اسلام لب گشودید؟ نشنیدید که: «أَنْ لَا یَرَیْنَ الرِّجَالَ وَ لَا یَرَاهُنَّ الرِّجَالُ»؟ ندیدید که: «إِنَّمَا النِّسَاءُ عِیٌّ وَ عَوْرَةٌ فَاسْتُرُوا الْعَوْرَةَ بِالْبُیُوتِ وَ اسْتُرُوا الْعِیَّ بِالسُّکُوتِ»؟ نخواندید که: «وَ لَیْسَ خُرُوجُهُنَّ بِأَشَدَّ مِنْ دُخُولِ مَنْ لَا یُوثَقُ بِهِ عَلَیْهِنَّ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَنْ لَا یَعْرِفْنَ غَیْرَکَ مِنَ الرِّجَالِ فَافْعَلْ»؟ برخورد نکردید به فرمایش مولا امیرالمؤمنین که: «فَاحْبِسُوا نِسَاءَکُمْ یَا مَعَاشِرَ الرِّجَالِ»؟ فأین تذهبون؟ و شاید شما هم دغدغه ضعف روایات را دارید؟ مشکلی نیست، روایتی ضعیف در تأیید فرمایشات خود بیاورید!
که البته این روایات خود نیاز به مجالی واسع و عرضی عریض دارد که با چینش صحیح این پازل، از نگرش تعصبی خارج شده و اقناع‌آور خواهد بود و شخص بصیر می‌تواند به مراد حقیقی شارع مقدس پی ببرد که البته بین آن و برداشت شما بونٌ بعید.
لاریجانی با بیان اینکه نکته دوم افراط در تحقیر زن از لحاظ قوای عقلانی است، گفت: زنان مانند مردان هویت انسانی مساوی و جایگاه متفاوت برای تکامل در جامعه دارند، اما شهید مطهری اینگونه تحقیر زن از لحاظ قوای عقلانی را ایراد می‌گیرند.
در این زمینه دیگر چیزی نمی‌گویم، چون روایات مرتبط با نقصان عقول زنان و نهی از مشاوره با ایشان تفسیر دقیقی دارد که بر جوینده حقیقت مخفی نیست. علاوه بر اینکه زن‌های مسلّط بر عواطف، از تحت آن کبرای کلی استثنا شده‌اند.
لاریجانی به ایراد دیگری در سنت‌ها اشاره کرد و گفت: به‌کار بردن تعبیراتی همچون اهل بیت، عیال، اندرون، متعلقه یکی از ایرادات سنت‌های ما است و شهید مطهری معتقد است که در اسلام هر زن به نام خود شناخته می‌شد و نه به نام شوهر یا پدرش.
خیلی عجیب است! چگونه این تعابیر می‌تواند دلیل بر تحقیر زن باشد؟!
«اهل بیت» اشاره به کانون گرم خانه دارد، اگر مردی برای زن و فرزندش از اصطلاح اهل بیت استفاده می‌کند، یعنی اینان کسانی هستند که من با ایشان در یک بیت و خانه زندگی می‌کنیم. آیا وقتی پیامبر اکرم نسبت به دخترشان فاطمه و دامادشان امیرالمؤمنین و حسنین علیهم‌السلام تعبیر «هؤلاء اهل بیتی» به کار می‌برند، این تحقیر ایشان است؟!
«عیال» نیز اشاره به حسّ مسئولیت مرد نسبت به زن و فرزندش دارد. عیال مرد یعنی کسانی که مرد موظف است نفقه و رفاه آنها را تأمین نماید، وقتی شخصی می‌گوید عیال من، یعنی من خود را موظف به تأمین نیازهای ایشان می‌دانم، این چه نقصی برای زن است که شما آنرا غلط می‌پندارید؟!
«اندرون» که واقعا مضحک است!
«متعلقه» هم که از ماده علقه و ارتباط است و اشاره به محبت و دوستی بین مرد و زن است. متعلقۀ من یعنی کسی که من به او علاقه‌مندم و گویای صمیمیت بین زن و شوهر است. اگر هم به معنای تعلّق به‌کار رود، مگر نه این است که هر زنی به شوهرش تعلق دارد و نمی‌تواند چند شوهر اختیار نماید؟! شما که قائل به نکاح جمع عصر جاهلیت نیستید، که حتی دنیای غرب هم از آن بیزار است!
کسی که اندک مراجعه‌ای به منابع تاریخی بنماید، خواهد دید که همیشه زنان با انتساب به همسر یا پدر شناخته می‌شده‌اند، و این به جهت شناخته‌شدن آنها بوده است، مثلا می‌گویند «هند زوجة ابی‌سفیان» یا «صفیه زوجة النبی» یا «عاتکه بنت عبدالمطلب». و این امر انحصار به زنان نداشته، مردان هم با بیان نسبشان معرفی می‌شده‌اند. حال اگر زنی معروف‌تر باشد، می‌گویند ایشان آقای فلانی، شوهر خانم فلانی هستند، این چه عیبی دارد و چه اعتراض پوچی است؟!
رئیس قوه مقننه ایراد بعدی در سنت‌های غلط گذشته را اجازه متعه نامحدود برای مردان دانست که موجب نابسامانی روانی می‌شود.
اجازه، غیر از دستور و ترغیب است. عدم بیان حدّ نیز غیر از اجازه برای نامحدود می‌باشد.
فعلا به فلسفه این اجازۀ شارع کاری نداریم که خود فصلی می‌طلبد. آیا شما با این اجازه شارع مشکل دارید؟ یعنی این مجوز شارع، از سنت‌های غلط است یا برداشت فقها از روایات؟ اگر منظور سومی دارید، بفرمایید.
وی با بیان اینکه عدم جواز خروج زوجه بدون اذن زوج ایراد دیگری در سنت‌های غلط گذشته است، ادامه داد: مسئله بعدی مسائل مربوط به فسخ نکاح و محدود کردن زن از فتوا دادن در شئون حکومت است.
خروج زن از خانه بدون اذن شوهر
قال رسول اللّه صلى الله علیه و آله: أیّما امرأة خرجت من بیتها بغیر إذن زوجها فلا نفقة لها حتّى ترجع.
جاءت امرأة إلى رسول اللّه صلى الله علیه و آله فقال: یا رسول اللّه! ما حقّ الزوج على المرأة؟ … و لا تخرج من بیتها إلّا بإذنه…
یا علی! لیس على النساء جمعة و لا جماعة … و لا تخرج من بیت زوجها إلّا بإذنه فإن خرجت بغیر إذنه لعنها اللّٰه و جبرئیل و میکائیل…
أربعة لا تقبل لهم صلاة؛ الامام الجائر … و المرأة تخرج من بیت زوجها بغیر إذنه.
الحقوق الواجبة بین الزوجین. لکلّ واحد من الزوجین حقّ على صاحبه یجب علیه القیام به و إن کان حقّ الزوج أعظم. و من حقّه علیها أن تطیعه و لا تعصیه و لا تخرج من بیتها إلّا بإذنه. تحریر الوسیلة، ج۲، ص۲۸۸
بازهم مراد حضرت‌عالی را نفهمیدم که به پیامبر اشکال دارید یا به فهم فقها از روایات را خاطی می‌دانید؟ اگر اشتباه برداشت کرده‌اند شما این احادیث را ترجمه کنید!
مشکل شما در فسخ نکاح چیست؟ باز هم روایت صحیح السند بیاورم یا خودتان مراجعه می‌فرمایید؟ یعنی می‌خواهید اختیار طلاق را از مردان بگیرید و به زنان بسپارید؟ اینرا که حتی به چهار نفر زن پخته بگویید، نمی‌پذیرند. آیا می‌خواهید از تضییع حقّ بانوان و سردرگمی آنها جلوگیری کنید؟ چرا بصیرت آنها را از طریق رسانه‌ها بالا نمی‌رود تا در انتخاب همسر تحقیقات کامل انجام دهند؟ چرا باید به‌طور غیر مستقیم جوان‌ها به ازدواج‌های خیابانی ترغیب شوند؟ چقدر مسئولین برای بالابردن شعور ازدواج قدم برداشته‌اند؟ علاوه بر اینکه اسلام دست زن را باز گذاشته و می‌تواند شرایطش را به‌طور کامل مطرح نماید و در قبال تخلف آنها، وکالت در طلاق اخذ نماید.
اسلام حقّ هیچکس را تضییع ننموده، این ماییم که با درک ناقص خود از تعالیم دین، احکام اسلام را ضایع می‌کنیم.
و السلام علی من اتبع الهدی
