آيا در روايات آمده كه موقع سلام به امام زمان (عج) سر را تا اندازه ى ركوع يا كم تر، خم كنند؟

از بعضى از روايات، استفاده مى شود كه هر گاه اسم مبارك امام زمان (عج) مخصوصاً لفظ «قائم» ذكر شود، بايد احترام و تعظيمى انجام بگيرد. اين كه پيروان آن حضرت با شنيدن اين لفظ، مى ايستند، عمل مستحبى است و ريشه ى مذهبى و روايتى دارد. اين كار، حتّى در زمان امام صادق(عليه السلام) نيز معمول بوده است. وقتى از امام صادق(عليه السلام) علّت قيام را پرسيدند، در جواب فرمود:

صاحب الأمر (عج) غيبتى دارد بسيار طولانى و از كثرت لطف و محبّتى كه به دوستانش دارد، هر كس وى را با لقب «قائم»، ياد كند، آن جناب هم نظر لطفى به او خواهد كرد; چون، در اين حال، مورد توجّه امام واقع مى شود. سزاوار است از باب احترام، به پاخيزد و تعجيل فرجش را از خدا بخواهد.^[1]

بنابراين، اظهار ادب، شعار مذهبى است، اگر چه واجب نيست; هم چنين نقل شده است كه در خراسان، در حضور امام رضا(عليه السلام) دعبل خزاعى (شاعر اهل بيت) وقتى كه قصيده ى معروف خود (قصيده تائيه) را براى حضرت سرود و به اين قسمت از شعر رسيد:

خروج إمام لامحالة خارج *** يقوم على اسم الله بالبركات^[2]

امام رضا(عليه السلام) بر روى پاهاى مبارك خود ايستاد و سر نازنين خود را به سوى زمين خم كرد، سپس كف دست راست خود را بر سرگذاشت و فرمود:

اَللهم عَجِّلْ فَرَجَهُ و سَهِّل مَخْرَجَهُ و انصرنا به نصراً عزيزاً;^[3]خداوندا! در ظهورش شتاب كن و راه ظهورش را آسان گردان و ما را به وسيله ى او، نصرتى عزيز فرما.

با توجّه به اين روايت و اين كه سيره ى اهل بيت(عليهم السلام) نيز مانند گفتار آنان، قابل تبعيّت است، مى شود استفاده كرد كه اين عمل، يك نوع عمل مستحبى است.