عناوين محتواي خطبه غدیر
طبق تقسيم بندي 11 گانه که در متن خطابه داشتيم مطالب هر بخش را به صورت فهرست وار ذکر مي کنيم . اين بخشها عبارتاند از:
1) حمد و ثناى خداوند
با يك مقدمه توحيدى شروع و به بيان يكسرى اعتقادات خاتمه مىيابد و به مطالب زير در اين قسمت اشاره شده است:
– احاطه خداوند به هر چيز و اينكه همه چيز در سيطره او است؛
– چشمها او را نمىبينند اما همه چشمها در زير نظر او است؛
– رحمت او همه چيز را فراگرفته؛
– عجلهاى در انتقام گرفتن ندارد؛
– از درونها آگاه و كنه همه چيز را مىداند؛
– به وصف در نمىآيد و چيزى مثل او نيست؛
– دائم زنده است؛
– شريك و يارى در تقدير امور ندارد؛
– همه امور به سوى او بر مىگردد و همه آفرينش در تسخير او است؛
– سپاس و شكر در سختى و راحتى از آنِ او است؛
– ايمان به ملائك و كتب آسمانى و پيامبران بايد داشت و تسليم قضاى او و راضى به رضاى او بايد بود.
2) فرمان الهى در اداى مطلبى مهم
با اقرار عبوديت شروع شده، به فرمان خداوند در اعلام جانشينى علىعليه السلام اشاره شده و با بيان صفات منافقان خاتمه مىيابد و شامل مطالب زير است:
– اقرار در عبوديت، شهادت به ربوبيت؛
– اداى مطالب وحى شده به حضرت از ترس عقاب خداوند؛
– عدم ابلاغ ولايت مساوى با عدم انجام رسالت؛
– خدا در اين ابلاغ حضرت را حافظ است؛
– نزول آيه ابلاغ؛
– نازل شدن جبرئيل سه مرتبه و اعلام در رساندن ولايت علىعليه السلام؛
– بيان جايگاه اميرالمؤمنين و نسبت او به پيامبر؛
– على مصداق آيه انما وليكم اللّه و رسوله و الذين امنوا × الذين يقيمون… مىباشد؛
– درخواست حضرتصلى الله عليه وآله وسلم از جبرئيلعليه السلام مبنى بر معاف شدن از اين ابلاغ به خاطر كمى متقين و كثرت منافقان؛
– صفات منافقان: عدم يكى بودن قلب و زبان، آزار بسيار پيامبر و…؛
– عدم معرفى منافقان در غدير به وسيله حضرت به خاطر اكرام پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم نسبت به آنها.
3) اعلان رسمى ولايت و امامت دوازده امامعليهم السلام
با معرفى امامت دوازده امام شروع شده و به بيان فضايل اميرالمؤمنينعليه السلام و اشاره به حديث ثقلين خاتمه مىيابد و شامل مطالب زير است:
– حضرت با لفظ معاشر الناس مردم را شاهد مىگيرند؛
– امامت علىعليه السلام بر هر جنبدهاى لازم است؛
– مخالفان از او مورد لعن و تبعيتكنندگان مورد رحم هستند؛
– تذكر به اينكه اين آخرين سخنرانى حضرت مىباشد؛
– امامانعليهم السلام از نسل علىعليه السلام مىباشند؛
– علم حلال و حرام را بعد از خدا و پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم، ائمهعليهم السلام مىدانند؛
– فضيلت دادن علىعليه السلام بر ديگران؛
– تذكر و سفارش به اينكه از ولايت او رو برنگردانيد و به سرزنش مردم توجه نكنيد؛
– علىعليه السلام اول مؤمن، اول نمازگزار و…؛
– شك در هر يك از ائمه شك در همه آنهاست و شك كننده در آتش است؛
– اشاره به حديث ثقلين و اينكه اين دو از هم جدا نمىشوند.
4) معرفى و بلند كردن علىعليه السلام به وسيله پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم
اين قسمت شامل مطالب زير است:
– بلند كردن دست اميرالمؤمنينعليه السلام به وسيله پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم؛
– اعلام حديث معروف من كنت مولاه فهذا على مولاه؛
– علىعليه السلام وزير، وصى و خليفه پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم و خازن علم او است؛
– دعا بر يارىكنندگان او و لعن بر منكرين او؛
– بيان آيه اكمال اليوم اكملت لكم…؛
– غير از اسلام دينى پذيرفته نيست.
5) تأكيد بر توجه امت به مسئله امامت
شامل مطالب زير است:
– اكمال دين با امامت او است؛
– امامت در نسل او است؛
– پذيرش ولايت او شرط قبولى اعمال است؛
– خدا و پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم از او راضىاند؛
– هر آيه مدح و رضايتى در قرآن در مورد او است؛
– نبى شما بهترين نبى و وصى او بهترين وصى است؛
– باز تأكيد بر اينكه ذريه پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم از نسل او هستند؛
– حسادت به او باعث از بين رفتن اعمال است؛
– سوره عصر در حق او است؛
– خدا را شاهد گرفتن بر ابلاغ مطالب.
6) اشاره به كارشكنىهاى منافقان
اين قسمت شامل:
– قبل از اين پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم پيامبرانى بودهاند، با وفات وى به عقب برنگرديد؛
– مصداق اتم صبر و شكر، در على و اولاد اوعليهم السلام مىباشد؛
– بيان آيات عذاب و لعن در مورد آنها كه بعد از حضرت كارشكنى مىكنند؛
– غدير را حاضران به غايبان و پدران به فرزندان تا قيامت برسانند؛
– بعد از پيامبر، امامت را غصب مىكنند؛
– علم امر و نهى نزد اهل بيتعليهم السلام مىباشد.
7) پيروان اهل بيتعليهم السلام و دشمنان ايشان
اين قسمت شامل:
– صراط مستقيم على و اولاد اوعليهم السلام هستند؛
– وصف مؤمنان: ايمان دارند، ايمانشان به شرك آلوده نشده، هدايت شدهاند و…؛
– وصف دشمنان اهل بيت: در آتشاند، اعتراف به گناه خود دارند، مورد لعناند و…؛
– اوصاف پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم و اميرالمؤمنينعليه السلام.
8) حضرت مهدى – عج اللّه فرجه
اين قسمت شامل:
– وى خاتم ائمه است؛
– انتقامگيرنده ظالمان است؛
– انتقامگيرنده خون اولياست؛
– يارى كننده دين خدا و برگزيده خداست؛
– وارث همه علوم است؛
– حجتى بعد از او نيست و حق فقط با او است؛
– كسى بر وى غالب نشود و كسى بر عليه او يارى نشود.
9) مطرح كردن بيعت
شامل:
– اتمام حجت با مردم مبنى بر بيان و تفهيم مطالب؛
– دعوت به بيعت با علىعليه السلام؛
– هركه بيعت او را بشكند بر عليه خود كار كرده است.
10) حلال و حرام، واجبات و محرمات
شامل:
– بيان احكام حج و عمره و اينكه اينها از شعائر اللّه هستند؛
– سفارش به انجام حج، نماز و زكات؛
– يادگيرى حلال و حرام از اهل بيتعليهم السلام؛
– تأكيد بر بيعت با علىعليه السلام؛
– امامت در نسل علىعليه السلام است؛
– سفارش به تقوا؛
– تذكر به مرگ، معاد، ميزان و محاسبه.
11) بيعت گرفتن رسمى
– امر خدا مبنى بر اقرار زبانى پذيرش ولايت علىعليه السلام؛
– باز تأكيد بر اينكه ائمهعليهم السلام از نسل علىعليه السلام مىباشند؛
– هركه با پذيرش ولايت او هدايت شود به نفع خود او است؛
– باز سفارش بر بيعت با خدا و پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم و على و ائمهعليهم السلام؛
– شكر بر اينكه خدا ما را با ولايت او هدايت كرده: الحمد للّه الذى هدانا لهذا و…؛
– يادآورى فضايل علىعليه السلام؛
– اطاعت از خدا و پيامبرصلى الله عليه وآله وسلم و اهل بيتعليهم السلام فوز عظيم است؛
– سبقت گرفتن در بيعت با او موجب رستگارى است؛
– طلب آمرزش براى مؤمنان و غضب بر كافران.
منبع :
www.khetabeghadir.com |
بدون دیدگاه