آيه استضعاف چگونه بر ظهور حضرت مهدى دلالت دارد؟
خداوند متعال مى فرمايد: (وَنُرِيدُ انْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِى الارْضِ وَنَجْعَلَهُمْ ائِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الوارِثِينَ)؛(6) (اراده ما بر اين قرار گرفته که بر مستضعفين زمين منّت بگذاريم وانها را پيشوايان ووارثين (روى زمين قرار) دهيم).
مطابق سياق ايه فوق، مفسران اهل سنّت وشيعه، شان نزول ايه را مربوط به قوم بنى اسرائيل مى دانند،(7) انان بودند که روى زمين به استضعاف کشيده شده وخداوند انها را بر فرعونيان پيروز گرداند، ولى ظاهر ايه دلالت بر قانون کلّى واراده ومشيّت هميشگى خداوند نسبت به مستضعفين تا روز قيامت دارد. خداوند اراده کرده که به حسب شرايط خاص، مستضعفين را بر مستکبرين عالم پيروز گرداند، که نمونه اى از ان، تحقق مشيت الهى نسبت به پيروزى بنى اسرائيل وزوال حکومت فرعونيان بود. نمونه کامل تر ان حکومت پيامبر اسلام بعد از ظهور اسلام است. ومطابق روايات اسلامى مصداق کامل تر از همه حکومت ها، حکومت حضرت مهدى عليه السلام در عصر ظهور است، که خداوند حکومت او را که همان حکومت مستضعفين است در سرتاسر گيتى گسترش خواهد داد وکره زمين را پر از عدل وداد خواهد کرد. اين معنا را مى توان از قرائنى به دست اورد:
1 – اراده خداوند در ايه به صيغه مضارع (نريد) آمده که دلالت بر استمرار دارد.
2 – اراده حتمى الهى بر عنوان (مستضعفين) وارد شده، ومستضعفين بنى اسرائيل خصوصيّت ندارند.
3 – رواياتى که از طرق شيعه وسنى در ذيل ايه وارد شده دلالت بر عموميّت اين سنت الهى دارد:
امام صادق عليه السلام فرمود: (همانا ايه مخصوص به صاحب امرى است که در اخر الزمان ظهور کرده وجبّاران وفرعونيان را نابود خواهد کرد، او شرق وغرب زمين را مالک مى شود پس زمين را پر از عدل مى کند همان گونه که پر از ظلم شده باشد).(8)
حضرت على عليه السلام فرمود: (دنيا بعد از انکه در برابر ما همچون شتر بد خلق چموشى وسرکشى کرد به سوى ما روى مى اورد ودر برابر ما رام مى شود. ان گاه اين ايه را تلاوت نمود: (وَنُرِيدُ انْ نَمُنَّ…).(9)
پی نوشت :
(6) سوره قصص، ايه 5.
(7) مجمع البيان، ج 8-7، ص 375؛ درّ المنثور، ج 6، ص 392.
(8) تفسير برهان، ج 6، ص 58.
(9) شواهد التنزيل، ج 1، ص 438، ح 59؛ ينابيع المودة، ص 437.
موعود شناسى وپاسخ به شبهات