حوادث کربلا و امام زين العابدين(از مدینه تا کربلا با پدر)

در طول مسیر مکه تا نینوا، امام سجاد علیه السلام همراه کاروان امام حسین علیه السلام بوده است، که پس از گذشتن از یکی از منازل بین راه حضرت در حالی که بر پشت اسب خود در حال حرکت بودند چند لحظه به خواب رفتند، بعد که بیدار شدند فرمودند: «انالله و اناالیه راجعون و الحمدالله رب العالمین» و آن را دو یا سه بار تکرار کردند.

پس فرزندشان علی بن الحسین به سوی ایشان روی کرده، عرض کرد: برای چه حمد خدای را به جای آوردید و استرجاع نمودید؟ یعنی کلمه شریف «انالله و اناالیه راجعون» را گفتید؟ حضرت فرمود: پسرم من کمی به خواب رفتم، شخصی که به اسبی سوار بود در پشت اسب این کلام را برای من می گفت: «این قوم سیر می کنند و قاصد مرگ هم به سوی آن ها حرکت می کند». من هم دانستم خبر مرگ ابلاغ شده است فرزندشان علی به بابا عرض کرد: پدر جانم خداوند به شما بدی نرساند، آیا ما بر حق نیستیم؟

حضرت فرمود: بلی، قسم به خدایی که بازگشت همه بندگان به سوی اوست. علی بن الحسن جواب داد: بنابراین ما در حالی که بر حقیم، نسبت به مرگ هیچ باکی نداریم. امام حسین علیه السلام به او فرمودند: خداوند به تو بهترین جزای خیری که از پدری به فرزندش می رسد، عنایت فرماید، این قضیه پس از کوچ کردن از منزل «قصر بنی مقاتل» نقل شده است و منزل «ثعلبیه» با تفاوتی مختصر نیز گزارش شده است.(1)

آری، این تنها خبری است که از برخورد حضرت علی بن الحسین علیه السلام با پدر در این راه طولانی در دست داریم؛ اما آیا این علی بن الحسین علیه السلام امام سجاد علیه السلام می باشند یا برادر بزرگوارشان حضرت علی اکبر علیه السلام، که در کربلا به شهادت رسیدند؟ هیچ معلوم نیست آن چه در روایت آمده «قال له ابنه علی» است یا «فاقبل الیه ابن علی بن الحسین».

به هر حال تا قبل از شهادت پدر گزارش دیگری که از حضرت سجاد علیه السلام در اسناد آمده این است که: علی بن زید از حضرت نقل می کند که: ما با حضرت امام حسین علیه السلام خارج شدیم پس در هیچ منزلی نزول نفرمود و از هیچ منزلی کوچ نکرد مگر این که از «یحیی بن زکریا» و کشته شدن او یادی به میان می آورد. و یک روز فرمود: از پستی دنیا نزد خداوند این که:

«سرِ یحیی بن زکریا هدیه شد به زن بدکاره ای از زن های بدکاره بنی اسرائیل. اما سر این که چرا حضرت حسین علیه السلام مرتب از کشته شدن حضرت یحیی بن زکریا یاد می کرده اند، در نوبت دیگری آمده است از این حدیث به خوبی بدست می آید که حضرت علی بن الحسین علیه السلام دائماً در کنار پدر بوده و در طول این سفر در خدمت ایشان قرار داشته و حتی سخنان پدر را نیز به خاطر سپرده است».

شاید از همین جا بشود استفاده کرد که مریضی حضرت سجاد علیه السلام در طول مسیر اتفاق نیفتاده است ولی به هر حال به شکل دقیق زمان و مکان عروض بیماری حضرت در تاریخ ذکر نشده است چه این که راجع به علت بیماری حضرت مطلب مستندی در تاریخ وجود ندارد.

پی نوشت

(1). «مقتل الحسین» تالیف خوارزمی، جلد 1، صفحه 226، و برای تحقیق مراجعه کنید به موسوعه کلمات الحسین علیه السلام، اعداد معهد تحقیقات باقرالعلوم علیه السلام، صفحه 344 الی 368 و برای تحقیق بیشتر مراجعه به باقرالعلوم، صفحه 395 الی 397.

منبع: تاریخ طبری، ج 3، ص 309 / الإرشاد شیخ مفید، ص 226 / بحارالانوار، ج 44، ص 379.