خانواده ی امروز، خیمه ی بی ستون

البته درباره ی نقش زن و شوهر نیز، بحثهای بسیاری وجود دارد که در این مقاله به آن نمی پردازیم ولی برای آشنایی با نقش و تکالیف آنها می توانید به مقالات « عشق، حق مسلم ماست! (درگوشی با آقایان) »، « عشق، حق مسلم ماست! ( درگوشی با خانم ها ) »، زنان رویایی و مردان رویایی مراجعه کنید.

پدر، مقام مسئول
پدر، در خانه حق ولایت دارد و این به این دلیل است که در آخرت این پدر خانواده است که باید پاسخگوی اعمال خانواده اش باشد. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: «مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سؤال مى شود و زن، سرپرست خانه شوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وى سئوال مى شود.» (1)

امّا چیزی که امروز از نقش پدر در خانواده باقی مانده است، نان آوری است. در حالیکه نان آوری بخش کوچکی از سرپرستی یک خانواده است. در عین حال، مردان، وظیفه ی خود را رها کرده اند و زنها، حرف آخر را در خانواده می زنند. به این موضوع در احادیث اشاره شده است: «مردانی که از زنان اطاعت کنند، هلاک می شوند.» (2)

علاوه بر این، آمار بالای زنان شاغل- که در بخش مادر به آن اشاره می کنیم- نشان می دهد که مردان، حتی نقش نان آوری خود را نیز به درستی انجام نمی دهند. تا جایی که امروز، وضع به گونه ی شده است که نه در کشورهای بی دین بلکه در کشورهای اسلامی، زنان از راه نامشروع هزینه های خود را تأمین می کنند و مردان نیز با آگاهی به این موضوع، آن را تایید می کنند. (3) این موضوع می تواند مهر تاییدی باشد بر رفتن غیرت از میان مردان، که در احادیث آخرالزمان به آن اشاره شده است. (4)

همچنین، مردان نیز برای تأمین زندگی خود، دست به هر کاری می زنند در حالی که شاید بیش از نیاز خانواده شان باشد.
شاید جمله ی معروف «قلب دوم مردان، شکم آنهاست» را شنیده باشید. این امر، در احادیث تقبیح شده است.

همه ی این موارد، در روایات پیش بینی شده است. امروز همان زمانی است که: «تمام همت یک مرد شکم او خواهد بود و قبله اش همسر او و دینش درهم و دینار او» (5)

مادر، ستون خانواده
درباره ی نقش مهم مادری، بسیار سخن گفته اند امّا گاهی این نقش، کوچک شمرده شده و یا نادیده گرفته می شود. درست است که مادران، حقوق بسیاری بر گردن فرزندان خود دارند امّا در مقابل تکالیفی نیز دارند.

استاد شفیعی سروستانی در جمع موعودیان، زن را به ستون خانواده تشبیه کرد و گفت: «زمانی که مادر، برای تأمین معاش یا برای رشد اجتماعی، محیط خانواده را ترک می کند، فرزندان بدون وجود او رشد پیدا می کنند. در حالی که مادر ستون خانواده است و خیمه ی بی ستون، فرو خواهد ریخت.»

در این بخش به اموری می پردازیم که نقش مادری را مورد تهدید قرار می دهد و از طرفی در احادیث پیش بینی شده اند:
الف) رها کردن خانه داری
آنچه که امروز بر سر آن رقابت می شود، تبدیل زن به مرد است؛ مفهومی که در یکسان سازی حقوق زن و مرد دیده می شود نیز همین موضوع را بیان می کند. این در حالی است که زنان به خاطر تفاوتهای روحی و جسمی با مردان باید به لحاظ حقوق و تکالیف با آنها متفاوت باشند.
زنانی که خانه داری را رها کرده و در اجتماعات انسانی مشغول به کار می شوند، در جهان فراوان اند. در سال 2000 میلادی، 842 میلیون زن شاغل در جهان وجود داشته است. در بین کشورهای در حال توسعه، در آسیای شرقی، 54 درصد زنان و در امریکای لاتین 33 در صد زنان شاغل اند. (6)
در ایران، نرخ مشارکت زنان در سال 1387، 13 درصد بوده است و همچنان در حال افزایش است. (7)

این در حالی است که در روایات ما، این کار تقبیح شده است وآمده است: «هنگامی که زنها برا طمع دنیا در داد و ستد همسرانشان شرکت می کنند.» (8)
به نظر می رسد این روایت، به آن دسته از زنانی اشاره دارد که با وجود تأمین مالی، برای طمع ورزی، از نقش زناشویی و مادری خود می زنند تا به امور شخصی خویش برسند.
هر چند، رها کردن خانه داری، ممکن است با شاغل شدن زنان به خطر بیفتد؛ امّا تنها شغل نیست که امر خانه داری و فرزند داری را مورد تهدید قرار می دهد. بلکه مادرانی که در خانه اند و به امور فرزندان خود نمی رسند، نقش مادری خویش را رها کرده اند.

ب) نازایی و عقیم سازی
مهمترین نقش یک زن، مادری است. نقشی که در آن به شکوفایی می رسد و کمال خویش را می یابد. این در حالی است که مردم جهان، علی الخصوص مردم آسیای شرقی، بدون آنکه بدانند در دام پروژه ای گرفتار آمده اند که قصد دارد جمعیت آنها را کاهش بدهد و به صفر برساند. این پروژه که به پروژه ی2000 معروف است، توسط جرج بوش کلید خورد و هدفش کم کردن جمعیت مصرف کننده است. در این راستا، ده ها هزار نفر از زنان سرخ پوست را عقیم کردند و داروها و مواد غذایی که حاوی اثرات عقیم کننده بود، برای کشورهای آسیای شرقی، خاورمیانه و به خصوص عراق فرستادند. (9)

این در حالی است که اسرائیل، بیشترین رشد جمعیت در کل جهان را دارد و ایران در بین 75 کشور در حال توسعه، بیشترین کنترل جمعیتی را اعمال کرده است. (10) جالب آنجاست که زنان برای فرزند دار نشدن خود، دلایلی مثل به هم خوردن شکل اندام را بهانه می کنند و در همین حال که بهانه می آورند، فرصتهای رشد را از خودشان و جامعه سلب می کنند. «خانه‏اى كه كودك در آن نباشد ، بركت ندارد.» (11)

از امام صادق (ع) روایت است که فرمودند: «…زنان از آوردن اولاد غمگین می شوند و زنان عقیم از نازایی خوشحال می گردند….» (12)

فرزندان، برکات خانه اند
فرزندان، نه تنها برکت خانه اند بلکه سرمایه ی خانواده نیز محسوب می شوند و برخلاف نظر برخی از والدین امروزی برای سرگرمی نیستند. ویل دورانت، تاریخ نویس مشهور، درباره ی تفکر خانواده های امروزی راجع به فرزند می گوید از نظر آنها «فرزندان موجوداتی پرخرج و دست و پا گیر و جزو تفنن به شمار آمدند.»

بحث اینکه حقوق فرزند در خانواده رعایت نمی شود، در این مقاله نمی گنجد؛ می توانید مختصری از آن را از اینجا بخوانید.
مهمترین نقش فرزندی، اطاعت از پدر و مادر است. نقشی که بارها و بارها پس از سفارش به اطاعت از خداوند، در قرآن به آن تاکید شده است.

در روایات درباره ی عصر غیبت آمده است: «می بینی عاق والدین بودن، رواج یافته است؛ پدر و مادر سبک شمرده می شود.» (13) و در مقابل می خوانیم: «به فرزندی که عاق (والدین) شده گفته می شود: هر کاری می خواهی انجام بده که من تو را نمی آمرزم.» (14)

در چنین جامعه ای که نهاد خانواده در آن به این آشفتگی است؛ چگونه می شود انتظار داشت که سازمانها و نهادهای دیگر کشور، مملو از عدالت باشند؟ خانواده پایه ی اول است؛ و «خشت اول چون نهد معمار کج// تا ثریا می رود دیوار کج»

پی نوشت:
1. صحيح بخارى، ج3، ص125؛ به نقل از احادیث موضوعی سایت شهید آوینی به آدرس http://www.aviny.com/hadis-mozooee/ejtemai/khanevade.aspx
2. نهج الفصاحه، ج 2، ص 638؛ به نقل از سلیمان، کامل، روزگار رهایی، ج 2، ص 738
3. الزام الناصب، ص 183؛ به نقل از همان، ث 744
4. سلیمان، کامل، روزگار رهایی، همان، ص 759
5. بشارة الاسلام، ص 132؛ به نقل از روزگار رهایی، همان، ص 739
6. http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/116273
7. http://www.jahannews.com/vdccs0qso2bqpp8.ala2.html
8. منتخب الاثر، ص 428؛ به نقل از روزگار رهایی، همان، ص 751
9. جاهلیت مدرن؛ به نقل از http://mastoor.ir/content/view/2626/64/
10. همان
11. كنز العمّال ، ح 44425
12. منتخب الاثر، ص 348؛ به نقل از روزگار رهایی، همان، ص 725
13. بشارة الاسلام، ص 134؛ به نقل از همان، ص 710
14. بحار الانوار، ج71، ص 80

پ.میعاد